Oգոստոսի 1-ին, լրացավ «Հայ ազգային կոնգրեսի» ստեղծման 4 ամյակը

Երեկ` օգոստոսի 1-ին, լրացավ «Հայ ազգային կոնգրեսի» ստեղծման 4 ամյակը: Չորս տարի առաջ Կոնգրեսի ստեղծման հռչակագրում մասնավորապես նշված էր, որ այն ստորագրող ուժերին միավորում է «սահմանադրական կարգի հաստատման` ազատ, ժողովրդավարական, իրավական, բարգավաճ պետության կերտման և լիարժեք քաղաքացիական հասարակության ձևավորման գաղափարը»:

Այսպես` Կոնգրեսի ստեղծման 4 ամյակի կապակցությամբ Aysor.am-ի թղթակիցը զրուցեց Հայ ազգային կոնգրեսի համակարգող,
ԱԺ ՀԱԿ խմբակցության ղեկավար Լևոն Զուրաբյանի հետ:

-Պարոն Զուրաբյան, նախորդ 4 տարվա ընթացքում արդյոք Կոնգրեսն իր առջև դրված նպատակներն իրականացրե՞լ է ու որքանո՞վ է իրականացրել:

-Կոնգրեսն իր առջև դրված գլխավոր նպատակը` այս երկիրը, ժողովրդին բռնապետությունից ազատելու, իշխանափոխություն և Սերժ Սարգսյանի ռեժիմից ազատելու խնդիրը դեռ չի կատարել, բայց այս ուղղու վրա Կոնգրեսը բազմաթիվ նվաճումներ ունի: 2008-ի օգոստոսի 1-ի հռչակագրում գրված բոլոր նպատակները, բացի վերոնշյալից,  իրականցվել է:

Մենք կարողացել ենք երկրում ապահովել հավաքների ազատություն, և դա մեզ հեշտ չի տրվել. մենք դա արել ենք կռվով-դավով, պայքարով, դա արվել է իրավական համակարգում, եվրոպական խորհուրդներում տարված դիվանագիտական աշխատանքով, որի արդյունքում մենք հասել ենք նրան, որ Ազատության հրապարակում իշխանություններին պարտադրվել է հավաքների ազատության ապահովել: Մենք տասյակ հազարավոր մարդկանց պայքարի ճնշմամբ, նույն կռվով-դավով կարողացել ենք ազատել մեր բոլոր քաղբանտարկյալներին. ճիշտ է, ռեժիմը հիմա փորձում է կրկին քաղբանտարկյալներ ձեռք բերել, նորից մեզ մտցնել նույն մղձավանջի մեջ, սակայն դա չի հաջողվի, քանի որ մենք փոխել ենք քաղաքացիական հասարակությանը: Այս 4 տարվա մեջ ձևավորվել է բավականին ակտիվ, պահանջող քաղհասարկություն, որը պայքարում է իր իրավունքների համար:

-Դուք կարծում եք, որ Կոնգրե՞սն է ակտիվ քաղաքացիական հասարակություն ձևավորել:

-Կոնգրեսը ստեղծել է այն պայմանները, որոնք հնարավորություն են տալիս քաղաքացիական հասարկության ձևավորմանը: Օրինակ` Ադրբեջանում, որտեղ Կոնգրեսի նման ուժ չկա, որտեղ ընդդիմություն գոյություն չունի, խեղդում են ոչ միայն քաղհասարկություններին, այլև` բլոգերներին: Իսկ Հայաստանում ռեժիմի ռեպրեսիաների ամբողջ ծանրությունը, հարվածը իր վրա ընդունեց Կոնգեսը: Էլ չեմ ասում, որ բազմաթիվ ակցիաների ժամանակ շատ դեպքերում Կոնգրեսի ակտիվիստներն են հանդես գալիս: Այսինքն, այո, քաղհասարակության ակտիվության ձևավորման հիմնական պատասախանատուն Կոնգրեսն է:

Կոնգրեսը նույնիսկ խորհրդարանական կեղծված ընտրություններում կարողացավ մուտք գործել ԱԺ, և դառնալ այնպիսի իստիտուցիոնալ ուժ, որն իր ժողովրդի ձայնը բարձրացնում է խորհրդարանում: Իսկ ամենամեծ նվաճումն այն է, որ բոլոր ազատություններն ապահովելով հանդերձ` Կոնգրեսը շարունակում է մնալ դոմինանտ քաղաքական ուժը Հայաստանում, Կոնգրեսը շարունակում է տանել փողոցային պայքար, որն անսպասելի էր իշխանությունների համար, քանի որ նրանք մտածում էին, որ ՀԱԿ-ն, անցնելով խորհրդարան, դադարելու է իր պայքարը տանել փողոցներում: Իսկ մենք ապացուցեցինք, որ միանգամայն հնարավոր է` այս բռնապետության պայմաններում զբաղվել և’ խորհրդարանական ակտիվ գործունեությամբ, և’ տանել փողոցային պայքար: Եվ այս ամենը հիմք է ստեղծում, որ մենք կարողանանաք նաև լուծել վերջին խնդիրը, դա է` ապահովել հայ ժողովրդի իրավունքը` ընտերելու սեփական կառավարություն և սեփական իշխանություն:

-Ի՞նչ նկատի ունի ՀԱԿ-ը փողոցային պայքար ասելով. 4 տարի է ՀԱԿ-ն անցկացնում է հանրահավաքներ, ու ի վերջո , չի լուծում իշխանափոխության գերխնդիրը, որն իր առջև դրել է:

-Իրականում` այն, ինչ կատարվել է այս 4 տարվա ընթացքում, ես համարում եմ քաղաքական հրաշք, որովհետև ես չգիտեմ ուրիշ այլ երկիր, որտեղ ընդդիմությունը կարողանում է տասնյակ հազարավոր մարդկանց մոբիլիզացնել հանրահավաքների: Միայն 2011-ին մենք 20 հանրահավաք ենք անցկացրել, ինչը նշանակում է, որ մենք արել ենք մի բան, որը ոչ ոք չի կարողացել անել: Այո, մենք իշխանափոխություն չենք արել, քանի որ շատ կաշկանդված ենք Ղարաբաղյան խնդրի պատճառով, միջազգային կառույցների` այս ռեժիմին աջակցության պատճառով, որը նույնպես կապված է Ղարաբաղյան խնդրի հետ: Մենք իշխանափոխություն չեն կատարել, քանի որ չենք գնացել ծայրահեղական քայլերի, որոնց գնացել են Եգիպտոսում, Թունիսում… Մենք հասկանում ենք, որ կոնկրետ Հայաստանում ծայրահեղականությունը կբերի ավելի շատ ավերածությունների, քան` կլուծի իրական խնդիրը, իսկ մենք պետականությունն ավիրելու գնով չենք իրականացրել իշխանափոխություն: Բայց ես կարծում եմ, որ այդ ամենը փոխհատուցվել է նրանով, ինչ մենք ունենք, իսկ մենք ունենք քաղհասարակության ակտիվացում, ժողովրդի գիտակցության բարձրացում, և այս ամենը հիմք է, որ ՀԱԿ-ը շարունակի իր պայքարը և լուծի ամենագլխավոր խնդիրը` սեփական իշխանություն` ազատ և արդար ընտրություններով:

-Պարոն Զուրաբյան, ի՞նչ եք կարծում ՀԱԿ-ին, ի վերջո, կհաջողվի իշխանափոխություն իրականացնել:

-Եթե այսքան մեծ հաջողություններ արձանագրել ենք, ընդ որում արձանագրել ենք նման պայմաններում, երբ միջազգային հանրությունն աջակցում է Հայաստանի ռեժիմին, երբ 4 տարի շարունակ հաջողվել է տասնյակ հազարավոր մարդկանց մոբիլիզացնել պայքարի համար, եթե այս պայմաններում մենք չենք մաշեցվել ռեժիմի կողմից, և եթե այս վիճակում մենք այս բոլոր հաջողություններն արձանագրել ենք, ապա ես ինչո՞ւ չպետք է հավատամ, որ հետևողական լինելու պայմանններում չենք հաջողի հասնել մեր նպատակին:

-Պարոն Զուրաբյան, մոտավորոպես ե՞րբ հնարավոր կլինի հասնել ձեր գլխավոր նպատակին:

-Գուշակություններ չենք կարող անել, մենք զբաղվում ենք գործով, հաջողությունը կախված է բազմաթիվ գործոններից` և’ մեր ներքին ռեսուրսներից, և’ ռեժիմի ռեսուրսներից, և’ միջազգային գործոններից, որոնք այդքան էլ հեշտ չէ գուշակել:
Ծանր սոցիալական վիճակը, սոցիալական դժգոհությունը կուտակվում է երկրում, և անհանդուրժողականությունը ռեժիմի նկատմամբ, վստահ եմ, որ մի օր պայթելու է, և վստահ եմ, որ ոտքի ելած ժողովրդի առաջնորդը նորից լինելու է Կոնգրեսը, քանի որ մենք միակ ընդդիմությունն ենք, որը հետևողական է, վճռական ու շարունակում է մնալ ժողովրդի կողքին:

-Պարոն Զուրաբյան, բազմաթիվ կարկառուն ներկայացուցիչներ դուրս են եկել Կոնգրեսից, չեք կարծո՞ւմ, որ այս ընթացքում Կոնգրեսը թուլացել է:

-Նման եզրակացությունները մակերեսային են, քանի որ եղել են մարդիկ, որ դուրս են եկել Կոնգրեսից ու հիմա ստեղծել են այլ կուսակցություն, եղել են դեպքեր, երբ մեր միտինգներում մարդկանց թվաքանակն ընկել է…. այդ ժամանակ բոլորը խոսում էին Կոնգրեսի մահվան, Կոնգրեսի թուլացման մասին, սակայն դրանից հետո մենք ունեցել ենք ՀԱԿ ողջ պատմության մեջ միտինգներ, երբ մարդկանց շարքերը հասնում էին Մատենադարանից մինչև «Նաիրի» կինոթատրոն:

Սրանք սովորական վայրիվերումներ են, որոնք միշտ էլ լինում են ցանկացած ժողովրդական շարժումների հետ: Մարդիկ կարող են հոգնել, հիասթափվել, նորից ոգևորվել, նորից ոտքի կանգնել և պայքարի մեջ մտնել. այստեղ կարևորը քաղաքացիական համարձակ, երբեք չհուսահատվող, երբեք չվհատվող, երբեք չհանձնվող կորիզի պահպանումն է, որի խնդիրը Կոնգրեսը երբեք չի ունեցել ու չի ունենա:

-Ո՞րն է հիմքը, որ Կոնգրեսը երբեք նման խնդիր չի ունենա:

-Սա մարդկանց երդվյալ հավաքականություն է, որը պայքարում է ազատության, ժողովրդավարության, սկզբունքների համար, որոնց մենք երբեք չենք դավաճանի:

Մարիամ Աղամիրյան